در این مقاله به بررسی انواع سرطان چشم می پردازیم.سرطان ها یکی از شایع ترین عوامل مرگ و میر در دنیا می باشند. یکی از این انواع سرطان ها ،سرطان چشم نامیده می شود. علاوه بر این توده های سرطانی می توانند در اطراف چشم شما و در بافت های این محدوده ایجاد شوند و یا به طریقی توسط توده های سرطانی دیگر در نواحی دیگر بدن به چشم ها منتقل شوند. سرطان چشم در واقع ممکن است علائم مشخصی نداشته باشد و فقط طی آزمایشات مربوط به چشم بتوان آن را تشخیص داد.
انواع مختلفی از سرطان وجود دارد که بر چشم افراد می تواند تاثیر بگذارد. این سرطان ها می توانند دلایل متفاوتی داشته باشند به همین دلیل می توان گفت که درمان های متفاوتی نیز برای آنها پیشنهاد می شود.به طور کلی سرطان های چشم به عنوان سرطان های اصلی داخل عضلانی و سرطان های ثانویه داخل عضلانی در چشم گسترش پیدا می کنند.
سرطان ملانومای چشم
سرطان سلولی فلسی
سرطان لنفوم
سرطان رتینوبلاستوما
هر یک از این سرطان های چشم می تواند به بافت های مختلف چشم و در صورت درمان نشدن و تشخیص دیر هنگام به سایر نقاط بدن منتقل شوند و به سرعت باعث بروز سرطان ها و تومورهای دیگر در بدن شوند.
سرطان های ثانویه چشم
این سرطان ها در واقع ریشه اصلی ایجاد آنها در چشم نبوده است. همانطور که می دانیم تومورها می توانند در بدن حرکت کنند و رشد خود را در دیگر قسمت های بدن شروع کنند. از این رو فردی ممکن است داری سرطان ریه باشد.این سرطان می توان در جاهای دیگر بدن از جمله چشم نفوذ کند و به سرطان ثانویه چشم بیانجامد. این نوع از سرطان های چشم از نوع اصلی آنها شایع تر هستند. مهمترین سرطان هایی که به سرطان ثانویه چشم می انجامند سرطان ریه و سرطان پستان هستند. محل گسترش این سرطان ها در چشم به نام یووا معروف است.
علائم سرطان چشم
سرطان چشم نیز مانند هر سرطان دیگری ممکن است یک سری علائم عمومی و شایع سرطان را داشته باشد. در صورت مشاهده این علائم می توانید به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
دیدن سایه ها و یا خطوط ناآشنا و مبهم در دید شما
تاری دید
دیدن منطقه تاریکی در چشم و بزرگتر شدن این منطقه به مرور زمان
از دست دادن تدریجی بینایی چشم
ایجاد توده ای بر روی پلک و یا چشم شما که بزرگتر می شود.
ایجاد درد در نواحی اطراف چشم
در صورت مشاهده این علائم به چشم پزشک مراجعه نمایید. ممکن است این علائم نشانه ضعیف شدن و یا مشکلات دیگری در چشم شما باشد و صرفا نشان دهنده سرطان چشم نمی باشد.
در چه قسمت هایی از چشم سرطان شروع می شود؟
چشم دارای 3 قسمت اصلی می باشد که به صورت زیر سرطان ها می توانند در هر یک از این قسمت ها رشد کنند. کره چشم که از ماده ای ژله ای به نام زجاجیه پر شده است و دارای 3 لایه اصلی می باشد. مدار یا بافت های اطراف چشم که سرطان و یا تومورها می توانند در این نواحی ایجاد شوند. ساختارهای جانبی مانند پلک ها و غدد چشمی با توجه به این قسمت ها هر نوع از سرطان چشم می تواند در هر کدام از این نواحی ایجاد شود و مشکلاتی را برای افراد به وجود بیاورد. بعد از تشخیص، درمان های مورد نظر برای از بین بردن تومورها صورت خواهد گرفت.
سرطان ملانومای چشم
یکی از خطرناک ترین و شایع ترین سرطان ها در چشم را می توان سرطان ملانومای چشم دانست. در این نوع از سرطان سلول های تولید کننده رنگدانه به نام ملانوسیت ها در چشم ایجاد می شود. البته این ماده در پوست بیشتر تولید می شود.اما با توجه به رنگی بودن چشم نیز می تواند در این ناحیه از بدن نیز وجود داشته باشد. این ماده در واقع روی چشم تاثیر منفی می گذارد. با توجه به تاثیری که در هر قسمت از چشم می گذارد به نام ملانوم کولوی یا کوروئید نیز نامیده می شود. این سرطان می تواند بر روی ملتحمه که لایه نازکی است که چشم را می پوشاند و یا پلک دیده شود.
عوامل ایجاد سرطان ملانومای چشم چیست؟
ملانوم زمانی ایجاد می شود که سلول های تولید کننده رنگدانه در چشم تقسیم می شود و به سایر نقاط چشم تکثیر پیدا می کند. این عمل می تواند توده های سرطانی را که به تومور معروف هستند در چشم به وجود بیاورد.البته در مورد علت اصلی پیدایش سرطان ملانومای چشم اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. اما می توان گفت که در صورت کلی عوامل زیر می تواند باعث ایجاد این سرطان در چشم شود:
قرار دادن چشم در معرض نور مستقیم خورشید و اشعه ماوراء بنفش می تواند در این افراد ملانومای چشم را ایجاد کند. افزایش سن می تواند عاملی برای ابتلا به ملانومای چشم باشد.
نحوه تشخیص ملانومای چشم توسط پزشک
در ابتدا پزشک مورد نظر چشم به معاینه چشم شما می پردازد. در صورتی که مشکوک به ملانومای چشم باشید باید به متخصص چشم مراجعه کنید. دکتر متخصص با انجام آزمایشات و تست های زیر می تواند مطمئن شود که به سرطان چشم مبتلا هستید یا خیر.
معاینه چشم می تواند ساختارهای داخلی و جزئیات ناهنجاری های چشم شما را به صورت واضح نشان دهد.اسکن های سونوگرافی چشم می تواند امواج صوتی را با فرکانس های بالا برای ایجاد تصاویر دقیق تر از داخل چشم ایجاد کند. این تصاویر به پزشک متخصص چشم می تواند اطلاعات خوبی را در مورد اندازه تومور و یا وضعیت آن بدهد.انجام آنژیوگرافی فلورسئین به وسیله تزریق رنگ به جریان خون شما برای ایجاد برجستگی در تومور می تواند کمک کند. عکس هایی که از طریق دوربین های ویژه از این طریق گرفته می شود می تواند محل دقیق این تومورها را به پزشک متخصص نشان دهد.
با استفاده از سوزن های ریز و نازک می توان نمونه گیری از توده های سرطان چشم را انجام داد تا اطلاعات ژنتیکی موجود در تومورها توسط پزشکان متخصص تجزیه و تحلیل شود تا درمان مناسب را شروع کنند. در برخی از موارد پزشکان می توانند در صورت کوچک بودن تومورهای سرطانی آنها را از طریق این سوزن ها از چشم خارج کنند
روش های درمان سرطان ملانومای چشم
درمان سرطان چشم می تواند بستگی به وضعیت تومور داشته باشد. در واقع با دانستن محل دقیق تومور سرطانی و همچنین اندازه آن ممکن است درمان های متفاوتی پیشنهاد شود. با این وجود نمونه ای از درمان های سرطان ملانومای چشم را بررسی می کنیم.
براکی تراپی در واقع قرار دادن صفحات رادیواکتیو در کنار تومورهای سرطانی چشم می باشد. این صفحات تا مدت یک هفته باید در آن محل باقی بماند تا تومورها را کوچک و از بین ببرد.
رادیوتراپی خارجی از طریق دستگاه خاصی اشعه ای ایکس را به تومورهای سرطان چشم می تابانند تا طی چند مرحله این تومورها را نابود کنند.
انجام عمل جراحی در چشم می تواند منجر به برداشتن تومورهای سرطانی چشم شود. البته این روش در صورتی انجام می گیرد که سلول های سرطانی دارای اندازه کوچکی باشند.
برداشتن کامل چشم می تواند در مراحل خیلی پیشرفته سرطان ملانومای چشم انجام شود. در واقع این مرحله در صورتی که چشم به طور کامل نابینا شده باشد و یا درمان های دیگر جوابگو نباشد انجام می شود. می توان بعد از برداشتن چشم در آن محدوده، چشم مصنوعی جایگزین کرد.
شیمی درمانی در این نوع از سرطان ممکن است نتیجه ای نداشته باشد ولی می توان از آن برای درمان سرطان های دیگر چشم استفاده کرد.
سرطان رتینوبلاستوما
نوعی از سرطان است که در آن سلول های بدخیم سرطانی به بافت های شبکیه چشم هجوم می آورند. شبکیه چشم نوعی بافت عصبی است در قسمت داخلی پشت چشم قرار دارد. با استفاده از این محدوده نور به عصب های بینایی می رسد و فرد می تواند اشیا را ببینید.در صورت وجود سرطان و تومور در این قسمت فرد ممکن است بینایی خود را از دست بدهد.
این بیماری می تواند به صورت ارثی و یا غیر ارثی در افراد به وجود بیاید. برای این منظور برای درمان این نوع از سرطان می توان از مشاور ژنتیک نیز کمک گرفت.از آنجایی که این سرطان در کودکان ممکن است شایع تر باشد، کسانی که زمینه ارثی در این رابطه دارند باید تحت نظر چشم پزشک قرار بگیرند. افرادی که دارای سرطان رتینوبلاستوما هستند ممکن است به سایر سرطان ها نیز مبتلا شوند.
نحوه تشخیص سرطان رتینوبلاستوما
در واقع در اثر این بیماری سفیدی در مردمک چشم مشاهده می شود که به رفلکس چشم گربه و یا لکوکوریا معروف است. این سفیدی در نور های کم و در تاریکی با فلاش عکاسی قابل مشاهده می باشد. علاوه بر این وجود علائم دیگری در تشخیص این بیماری می تواند به شما کمک کند.افرادی که دارای چشم های لوچ یا استرابیسم هستند می توانند در معرض خطر ابتلا به این سرطان قرار بگیرند. همچنین افرادی که در قسمت رنگی چشم خود قرمزی ، تورم، درد، و یا کم سویی و یا نابینایی را مشاهده می کنند باید به پزشک متخصص چشم مراجعه کنند تا در درمان و تشخیص سرطان چشم از این نوع خاص، اقدامات لازم برای آنها صورت گیرد.
سن افراد مبتلا به سرطان رتینوبلاستوما چشم چند است؟
همانطور که گفته شد این سرطان می تواند در هر سنی ایجاد شود. ولی بیشتر در کودکان کمتر از 2 سال دیده شده است. در واقع سرطان رتینوبلاستوما می تواند در یک چشم و یا در هر دو چشم ایجاد شود. این نوع سرطان می تواند باعث ایجاد سرطان ریه، سرطان مثانه، و یا ملانوم چشم در بعضی از کودکان شود.
نحوه درمان سرطان رتینوبلاستوما در چشم
این نوع از سرطان در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان می باشد. با این حال در صورت تشخیص دیر هنگام می توان در بافت های دیگر بدن پخش شود. در واقع این نوع از سرطان رتینوبلاستوما می تواند بسیار خطرناک باشد.
استفاده از پرتودرمانی با پرتوهای خارجی و یا رادیوتراپی
کرایوتراپی
گرما درمانی
شیمی درمانی تزریقی و یا سیستمیک می تواند بعد از عمل جراحی برداشتن چشم صورت می گیرد.
شیمی درمانی داخل بینی
جراحی برای خارج نمودن توده های مربوط به سرطان چشم
هر یک از این درمان ها بنا به تشخیص چشم پزشک مربوطه می تواند تکمیل کننده درمان های مختلف باشد. ممکن است یک درمان برای سرطان چشم کافی باشد. در صورت پیشرفت بیماری ممکن است از چندین درمان برای از بین بردن تومورهای سرطانی چشم استفاده شود.
این امر بستگی به وضعیت توده و بدخیم یا خوش خیم بودن آن دارد. هر سرطانی می تواند در مراحل اولیه تشخیص و قبل از شیوع در کل بدن تا حدودی قابل درمان باشد. بنابراین زمان تشخیص درست این بیماری بسیار در درمان آن می تواند نقش داشته باشد.
در واقع با پیشرفت تکنولوژی در عرصه پزشکی انواع مختلفی از درمان ها برای پیشگیری از سرطان چشم برای افراد مبتلا به این بیماری تدارک دیده می شود.
