اصلاح آستیگماتیسم چشم
عیوب انکساری (Refractive Errors) چیست؟
عيوب انکساري چشم به سه شکل مي باشند: ميوپی يا نزديک بينی، هيپروپی يا دوربينی و آستيگماتيسم.
درميوپی يا نزديک بينی تصاوير در جلوی پرده شبکيه تشکيل می شوند و در نتيجه اشيا تار ديده می شوند. ميوپی معمولا در طفوليت شروع مي شود و تدريجا تا بزرگسالی يعنی سنين 18 تا 21 سال پيشرفت مي کند. هيپروپی يا دوربينی زمانی ايجاد مي شود که تصاوير در پشت پرده شبکيه تشکيل می شوند و در نتيجه اشيا تار ديده می شوند.
در يک چشم طبيعی بدون استيگماتيسم انحناء قرنيه در سطوح مختلف (افقي و عمودی) مثل يک توپ فوتبال مشابه هم مي باشند.لذا در اين حالت وقتي نور از قرنيه عبور مي کند در يک نقطه واحد متمرکز مي گردد. ولی وقتي آستيگماتيسم وجود داشته باشد,انحنا قرنيه در جهات مختلف (افقی و عمودی) مشابه هم نيستند مثل يک تخم مرغ که در يک طرف انحناء بيشتر(شيب بيشتر) و در طرف ديگر مسطح تر (شيب کمتر) دارد. لذا باعث مي شود نوري که از قرنيه عبور می کند در يک نقطه واحد متمرکز نگردد. لذا باعث يک تصوير بهم ريخته و نامنظم می گردد.
علل بروز آستیگماتیسم چشم
آستیگماتیسم نوعی اختلال شایع انکساری چشم است و زمانی به وجود می آید که سطح قرنیه و یا عدسی چشم، شکل نامنظمی پیدا کند.
آستیگماتیسم چشم
هنگامی که این ناهنجاری و انحنای غیرطبیعی در سطح قرنیه و عدسی چشم رخ دهد، چشم دیگر قادر به تمرکز صحیح نور بر روی شبکیه نیست، در نتیجه تصویر واضحی از اشیا و افراد دیده نمی شود. تاری دید و عدم وضوح بینایی از مشکلات شایع در افراد مبتلا به آستیگماتیسم می باشد.
چه عواملی سبب بروز آستیگماتیسم می شوند؟
1- وراثت
طبق تحقیقات مشخص شده است که اکثر افراد مبتلا به آستیگماتیسم، این مشکل را به ارث برده اند.
2- شکل قرنیه و عدسی
در افراد مبتلا به آستیگماتیسم، سطح قرنیه مانند توپ بسکتبال است، یعنی به عبارت دیگر دارای سطحی ناصاف است. در حالی که قرنیه افراد با بینایی طبیعی مانند توپ فوتبال، صاف می باشد. در اثر این ناصافی ها، عدسی چشم و قرنیه قادر به تمرکز نور روی یک نقطه مشخص از شبکیه چشم نیستند و در نتیجه تصاویر، تار دیده می شوند.
3- جراحت و یا عمل جراحی چشم
اگر فردی دچار آسیب چشمی شود یا تحت عمل جراحی چشم قرار گیرد، ممکن است بعدا دچار آستیگماتیسم شود.
4- قوز قرنیه (کراتوکونوس)
ممکن است همراه با بیماری قوز قرنیه، دو بینی و آستیگماتیسم هم به وجود آید. در قوز قرنیه، قرنیه فرد نازک تر می شود و حالت مخروطی شکلی پیدا می کند. خوشبختانه بروز این بیماری در افراد بسیار کم است.
همچنین مشکل بینایی این بیمار با استفاده از عینک بر طرف نخواهد شد و در این حالت، استفاده از لنزهای تماسی برای این فرد بسیار مناسب است.اما باید در نظر گرفت که در آینده این بیمار نیاز به عمل جراحی پیوند قرنیه خواهد داشت.
5- نزدیک بینی و دوربینی
افرادی که مبتلا به مشکل آستیگماتیسم هستند، معمولا از مشکل نزدیک بینی و یا دوربینی چشم هم رنج می برند. در بیماری نزدیک بینی و دور بینی نوعی عیب انکساری چشم وجود دارد که طی آن، چشم فرد قادر به تمرکز نورهای بازتاب شده از اشیای مختلف نیست. در نتیجه فردی که مبتلا به آستیگماتیسم و نزدیک بینی و یا دوربینی است، می تواند با مراجعه به چشم‌پزشک، از عینک و لنز مخصوص برای رفع عیوب انکساری چشم خود استفاده کند.
تذکر
- هنوز چشم پزشکان به علت قطعی مشکل آستیگماتیسم پی نبرده اند و مواردی که ذکر شد، تنها شانس ابتلا به آن را بالا می برد. اما آنچه که قطعی و مسلم است این است که مشکل آستیگماتیسم با گذشت زمان بدتر می شود و فرد مبتلا باید بر اساس تجویز پزشک، از عینک مخصوص و یا لنز تماسی استفاده کند.
- افرادی که دچار مشکل آستیگماتیسم هستند، از فشار بیش از حد به چشم های خود باید جدا خودداری کنند، مثلا برای مدت زمان طولانی با کامپیوتر کار نکنند و یا مطالعه ننمایند و بین کار یا مطالعه خود، کمی به چشم ها استراحت دهند.
- افرادی که دچار مشکل آستیگماتیسم هستند، نباید در اتاق با نور کم مطالعه کنند.
در کل روش های درمانی آستیگماتیسم به دو دسته طبی و جراحی تقسیم می شوند:
الف) روش های طبی عبارتند از عینک، لنز تماسی نرم توریک و لنز تماسی سخت.
ب) روش های جراحی شامل لیزر (PRK, LASIk) ، کاشت لنزهای داخل چشمی توریک و نیز ایجاد برش قرنیه با چاقوی الماس و یا لیزر (AK) می باشند. همچنین زدن بخیه های موقت خصوصاً در اصلاح آستیگمات بیماران پیوند قرنیه کاربرد دارد.
