ترشحات چشم، خاصیت محافظتی دارند. آنها همه آلودگیها را از سطح چشم و پرده اشک جمع کرده و از چشم خارج میکنند.قی کردن چشم که نوعی از ترشحات چشمی بهشمار میرود، ترکیبی از ماده لزج، چربی، سلولهای پوستی و دیگر آلودگیهایی است که هنگام خواب، با هم در گوشه بیرونی چشم جمع میشوند. این ترشح میتواند آبکی و چسبناک یا خشک و پوستهای باشد. این امر به میزان آب موجود در قی بستگی دارد.
چشم در طول روز هم قی میکند اما اشکهایی که دایما تولید میشوند، با هر بار پلک زدن این آلودگیها را از چشم شسته و خارج میکنند و در نتیجه در گوشه چشم نمیمانند که خشک شوند.
اما هنگام خواب، چون شما پلک نمیزنید، همه ترشحات در گوشه چشم تجمع میکنند و گاهی پیش میآید که به درون خطوط مژه هم نفوذ میکنند و موجب چسبندگی آنها میشوند.با اینکه اغلب ترشحات چشمی معمولی و بیمشکل هستند، اما اگر رنگ آنها زرد یا سبز باشد و نشانههایی همچون تاری دید، حساسیت به نور یا درد چشم داشته باشد، ممکن است در نتیجه عفونت چشم پدیدار شده باشد. در این صورت باید فورا به چشم پزشک متخصص مراجعه کنید.
دلیل قی کردن چشم چیست؟
قی کردن یا ترشحات چشم بهخودی خود سبب نگرانی نیستند. اما وقتی رنگ، غلظت و رنگ آنها تغییر میکند، ممکن است نشانه عفونت خاصی باشد. از رایجترین شرایط غیرطبیعی ترشحات چشمی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ورم ملتحمه:
یکی از دلایل قی کردن چشم است. قی کردن چشم یکی از بارزترین نشانههای چشم سرخ، یعنی ورم ملتحمه است. ورم ملتحمه غشا نازکی است که سطح سفیدی چشم را پوشانده.در این حالت، علاوه بر خارش، سوزش، قرمزی و حس وجود سنگریزه در چشم، میزان ترشحات چشم هم افزایش پیدا میکند و هنگام خواب میتواند به ریشه مژهها هم نفوذ کند. گاهی قی کردن به قدری شدید میشود که فرد قادر نیست چشمان خود را باز کند زیرا پلکها و مژهها به هم میچسبند.
این حالت باید فورا به پزشک مراجعه کنید. اما عوامل ایجادکننده این ترشحات ممکن است ریشه در مشکلات زیر داشته باشد:
بلفاریت (آماس پلک چشم)
نوعی آماس پلک است که بیشتر در لبههای چشم پدیدار میشود. بلفاریت یک بیماری شایع است و در اثر عفونتهای کوچک میکروبی، در نتیجه بیماری پوستی، خشکی چشم، نفوذ انگل یا نقص در عملکرد غدد چربی پلک (Meibomian) ایجاد میشود.
چشم پزشکان معتقدند که دلیل اصلی بروز بلفاریت، نقص در عملکرد غدد چربی پلکها و همچنین خشکی چشم است تا دیگر موارد ذکر شده در بالا.
گلمژه
قی کردن چشم میتواند اثر گلمژه باشد. گلمژه، یک توده متورم، دردناک و قرمز رنگ در نزدیکی لبه پلک است. یا به زبان سادهتر میتوان گفت یک آبسه کوچک است که در اثر عفونت یا التهاب ریشه مژهها یا غدد ترشحکننده چربی پلک ایجاد میشود. این بیماری ممکن است در هر سنی ایجاد شود و دلیل شکلگیری آن نیز تماس دست آلوده با چشم یا التهاب لبه پلک است. البته گفته میشود که سرما هم در شکلگیری گلمژه بیتاثیر نیست.
خشکی چشم
تولید نشدن اشک کافی یا نقص در عملکرد غدد اشکساز میتواند منجر به بروز سندروم خشکی چشم بشود. در این حالت، سطح چشم رطوبت و چربی کافی را ندارد و در نتیجه چشم آزرده و متورم میشود.از نشانههای خشکی چشم میتوان به قرمزی، سوزش چشم، تاری دید و احساس وجود جسم خارجی در چشم اشاره کرد. لازم است بدانید که خشکی چشم گاهی سبب ریخته شدن اشکهای آبکی و رقیق هم میشود.
لنزهای تماسی
لنزهای چشمی هم یکی از عوامل عفونتزا محسوب میشوند که ممکن است باعث قی کردن چشم بشوند. مخصوصا اگر شبها حین خواب هم لنز به چشم دارید، احتمال اینکه چشمهایتان در معرض عفونت قرار داشته باشد زیاد است. در چنین مواقعی، ترشحات چشم افزایش پیدا میکنند. با مشاهده این نشانه، حتما به چشم پزشک مراجعه کنید تا داروهای مربوطه را برایتان تجویز کند.
زخم قرنیه
زخم قرنیه یک بیماری خطرناک برای بینایی فرد است. این زخم ممکن است در نتیجه عفونتِ درمان نشدهی چشم پدیدار شود و در نتیجه یک تهدید جدی برای سلامتی محسوب میشود. چشمدرد، قرمزی، تورم یا ترشحات غلیظ چشم از نشانههای این بیماری هستند.
قی چشم چگونه تشکیل میشود؟
اولین سوال در مورد قی کردن چشم این است که این ترشح چگوه تشکیل میشود.تولید ترشحات چشم یکی از کارکردهای اصلی غدد اشکی چشم است که برای سلامت این عضو بدن بسیار ضروری و حیاتی بشمار میرود. آب چشم که حاوی خلط آبکی است، توسط ملتحمه چشم تولید میشود و این مایعات چرب توسط غدد میبومی ترشح میشوند. این غدد مسئول چرب نگه داشتن چشم در طول هر بار پلک زدن هستند.وقتی این مواد توسط اشک جمع نشده و از چشم بیرون رانده نمیشوند، در گوشه چشم تجمع میکنند که همان قی چشم است.