آنیزوکوریا (تفاوت مردمک دو چشم)

آنیزوکوریا یا همان (Anisocoria) یک عارضه چشمی است که در آن مردمک یک چشم از نظر اندازه با مردمک چشم دیگر تفاوت دارد. مردمک چشم در حقیقت همان لحقه های مشکی رنگی است که اطراف مرکز چشم را احاطه می کند. آنیزوکوریا ممکن است مادرزادی، اکتسابی، موقت یا حتی دائمی باشد. درمان این بیماری معمولاً بر اساس علت اصلی بروز آن انتخاب شده و با بهبود بیماری زمینه ای یا علت اصلی بروز آن، علائم آنیزوکوریا به مرور زمان بهبود خواهد یافت.

علت تفاوت مردمک چشم ها
بسیاری از موارد آنیزوکوریا خفیف، کاملاً طبیعی بوده و بیانگر هیچ گونه عارضه چشمی یا سابقه تروما نخواهد بود. به طور کلی، در این موارد آنیزوکوریا که در آن یکی از مردمک ها بزرگ تر از دیگری است. در صورتی که این اختلاف اندازه کمتر از 1.0 میلی متر باشد به آن آنیزوکوریا ساده، خوش خیم یا فیزیولوژیکی گفته می شود. در یکی از مطالعات صورت گرفته برای بررسی میزان شیوع آنیزوکوریا، محققان از مردمک چشمان 128 فرد عادی به مدت پنج روز متوالی در نور کم نور عکس گرفتند. عکس ها هر روز صبح و بعد از ظهر گرفته می شد. پنجاه و دو نفر از این افراد (حدود 41 درصد) در طول این 5 روز آنیزوکوریای 0.4 میلی متر یا بیشتر داشتند. در هر جلسه ، تعداد نسبتاً ثابت (19٪) از این افراد نیز دچار آنیزوکوریای خفیف بودند.نتیجه که از این تحقیق به دست آمد این بود که شیوع آنیزوکوریا به زمان بستگی نداشته و در روزهای مختلف، متفاومت نخواهد بود. همچنین جنسیت، سن یا رنگ چشم هیچ تأثیری بر روی احتمال ابتلای آنیزوکوریا نداشت. تحقیقات دیگر نیز نشان می دهد که تقریباً 20 درصد از جمعیت مردم مبتلا به آنیزوکوریای خوش خیم خفیف هستند. با این حال، انیزوکوریای شدید ممکن است علل مختلفی داشته و در بعضی از مواقع به خاطر بیماری های چشمی به وجود بیاید.

علل بروز آنیزوکوریا شدید (اینکه میزان اختلاف اندازه یکی از مردمک چشم ها نسبت به دیگری بیش از 1.0 میلی متر باشد) شامل موارد زیر می شود:
آسیب دیدگی و ضربه چشمی
التهاب عنبیه. Iritis (یووئیت قدامی) می تواند باعث آنیزوکوریا همراه با درد چشم شود.
مصرف داروهای خاص چشم. به عنوان مثال ، قطره چشم پیلوکارپین که برای درمان گلوکوم استفاده می شود، ممکن است باعث این شود که مردمک چشم درمان شده نسبت به چشم سالم کوچک تر شود.
مردمک تونیک Adie. این حالت خوش خیم (که به آن مردمک آدی، مردمک تونیک یا سندرم آدی نیز گفته می شود) به طور معمول باعث می شود که یکی از مردمک های چشم به طور قابل ملاحظه ای بزرگتر از مردمک چشم دیگر باشد. مردمک مبتلا به این بیماری نیز در برابر نور واکنشی از خود نشان نخواهد داد. در بیشتر موارد، علت اصلی بروز بیماری مردمک آدی ناشناخته است،اما ممکن است به علت آسیب دیدگی چشم (از جمله تروما ناشی از جراحی پیچیده آب مروارید)، عدم جریان خون مناسب (ایسکمی) یا عفونت بروز پیدا کند.
اختلالات عصبی. بعضی از بیماری هایی که به اعصاب مغز یا نخاع فرد آسیب می رسانند نیز می تواند باعث بروز انیزوکوریا شود. یکی از مهمترین این موارد بیماری نشانگان هورنر است. مبتلایان به اختلالات سیستم عصبی که باعث انیزوکوریا می شوند، غالباً دچار افتادگی پلک ، دوبینی یا استرابیسم چشمی می شوند. به طور کلی اختلالات مغزی مرتبط با بروز آنیزوكوریا شامل سكته مغزی، خونریزی (خودبخود یا به دلیل آسیب دیدگی سر) و تومورها یا عفونتهای خاص می شود.

در سایت کلینیک چشم پزشکی صدرا بیشتر بخوانید : آب مروارید
سندرم هورنر
بیماری سندرم هورنر معمولاً با علائم زیر نمایان می شود:
پتوز (افتادگی پلک)
میوزیس (انقباض یکی از مردمک های چشم که باعث بروز انیزوکوریا می شود)
آن هیدروزیس صورت (از دست دادن قدرت تعریق در اطراف چشم مبتلا به عارضه)
سندرم هورنر را می توان با توجه به سرعت واکنش نشان دادن مردمک چشم نسبت به نور کم از آنیزوکوریای ساده (خوش خیم) تشخیص داد. مردمک چشم عادی (از جمله مردمک های عادی که از نظر اندازه کمی با یکدیگر نابرابر هستند) در عرض پنج ثانیه بعد از قرار گرفتن در معرض نور کم گشاد خواهند شد. در نقطه مقابل یک مردمک مبتلا به سندرم هورنر معمولاً 10 تا 20 ثانیه طول می کشد تا در نور کم یا اتاق تاریک گشاد شود. هیچ درمان به خصوصی برای سندرم هورنر وجود ندارد، اما اگر ناشی از یک بیماری دیگر باشد. درمان بیماری زمینه ای می تواند به درمان آنیزوکوریا نیز کمک کند.