سینوزیت و درد چشم
در این مقاله برآنیم تا شما را با عوارض و مشکلات خطرناک عفونتهای سینوزیتی برای چشم آشنا کنیم .
اغلب گسترش عفونت سینوزیت موجب عفونتهای کاسه چشم می شود. در صورت پیشرفت عفونت، حرکات چشم دردناک خواهد بود و کره چشم به سمت جلو بر آمده می شود که با ادامه این روال ممکن است چشم کاملا بی حرکت شود. در قسمت زیر بیماری سینوزیت و عوارض چشمی آن را قرار داده ایم.
سینوزیت و عوارض چشمی
هفتادو پنج درصد عفونتهای کاسه چشم در اثر گسترش عفونت از سینوزیت سینوس های پارانازال به خصوص سینوس های اتمویید به وجود می آیند . عوارض داخل اربیت شایعترین عوارض سینوزیت هستند. بروز عوارض اربیتال مرحله به مرحله بوده و در مراحل اولیه ممکن است با گزش حشرات اشتباه شود اما با شرح حال دقیق این اشتباه برطرف میشود. علت شیوع عوارض اربیتال مجاورت بسیار نزدیک سینوسها به اربیت و نیز فاصله بسیار ناچیز با ضخامت بسیار کم استخوان محافظ ( لامینا پاپی راسه ) و ارتباطات عروقی است.
ادم التهابی : این بیماران با تورم بافت نرم پلک فوقانی یا تحتانی مراجعه می نمایند . در این بیماران محدودیت حرکات چشم ، کاهش حدت بینایی و کموزیس وجود ندارد . درمان تجویز آنتی بیوتیک مناسب جهت درمان سینوزیت می باشد . این بیماران را می توان به صورت سرپایی پیگیری نمود . نکته بسیار مهم عدم وجود کموزیس و عدم اختلال بینائی و حرکات چشمی است.
سلولیت اربیت : گسترش عفونت از سینوس اتمویید ممکن است موجب سلولیت منتشر بافت اربیتال شود . بطور تیپیک تهاجم اولیه با یک حمله لرز همراه است . درجه حرارت افزایش می یابد و درد مبهمی در عمق چشم حس می شود . از علایم زودرس بیمار، التهاب و ادم پلک ها در ناحیه کانتوس داخلی است .
ارتباط سینوزیت و عوارض چشمی
با پیشرفت عفونت کره چشم به طرف جلو برآمده می شود . حرکات چشم دردناک است ، اما تا وقتی که التهاب بسیار پیشرفته و پروپتوز شدید نداشته باشد ، چشم قادر به حرکت است . در مراحل بعدی ملتحمه قرمز ، ادماتو و ضخیم می شود ( کموزیس ) و بیمار بطور ناگهانی بدحال می شود . با ادامه عفونت ممکن است چشم کاملا“ بی حرکت گردد . همچنین پلک ها متورم و قرمز می شوند و ملتحمه به قدری متورم گردد که پلک ها بسته نشود . این بیماران باید در بیمارستان بستری شوند و تحت درمان با آنتی بیوتیک های داخل وریدی نظیر پنی سیلین مقاوم به پنی سیلیاز و یا سفالوسپورین قرار گیرند .
معمولا“ ترکیبی از ۲ یا چند آنتی بیوتیک به کار می رود .
آبسه ساب پریوستئال : هنگامی که عفونت از طریق صفحه خارجی اتمویید گسترش یابد ، ولی وارد بافت پری اربیت نگردد ، چرک بین استخوان و بافت پری اربیت و بخصوص زیر پریوست تجمع می یابد و آبسه پری اربیت پدید می آید . علایم به شدت سلولیت اربیت نمی باشد ، البته بیماران غالبا“ توکسیک به نظر می رسند . در این بیماران تب، درد در حرکات چشم و ادم کانتوس داخلی وجود دارد . چشم ممکن است به آرامی ، به میزان اندکی به سمت بیرون و پایین رانده شود . البته ممکن است پروپتوز و محدودیت حرکات چشم شدید باشد . کموزیس یا وجود ندارد و یا اندک است .
مشکلات ناشی از سینوزیت و عوارض چشمی
فشار بر کانتوس داخلی موجب درد می شود . آبسه ممکن است پاره شده ، موجب سلولیت اربیت گردد . تشخیص آبسه ساب پریوستئال عموما“ بر اساس شرح حال و معاینه فیزیکی است و توسط تصویر کلاسیک در سی تی اسکن تایید می شود . آبسه های پری اربیتال را باید جهت جلوگیری از انتشارشان به چشم یا سخت شامه تخلیه نمود . با دادن برش در کانتوس داخلی و جداسازی پریوست از دیواره اتمویید تخلیه انجام می شود . با انجام تخلیه ( چه از راه داخل بینی و چه از راه خارجی ) و استفاده از آنتی بیوتیک های داخل وریدی ، تقریبا“ بهبودی قطعی است .
همزمان باید اتموئیدکتومی قدامی نیز انجام داد.
آبسه اربیت : بیمارانی که بعلت پارگی آبسه ساب پریوستال دچار تجمع چرک در کاسه چشم می شوند ، علایم پروپتوز شدید ، کموزیس ، افتالموپلژی و کاهش بینایی را نشان می دهند . در صورت عدم درمان یا درمان ناکافی اغلب بینایی از دست می رود . ترومبوز سینوس کاورنو : هنگامی که عفونت از طریق مسیرهای وریدی ( معمولا“ ورید آنگولار ) به سینوس کاورنو برسد ، ترومبوز سپتیک آن رخ می دهد . بیماری بطور ناگهانی آغاز می شود و علایم شدید هستند . بروز حملات لرز و افزایش زیاد درجه حرارت یک قاعده است . دردی عمقی در پشت چشم ها حس می شود . بیمار سریعا“ حالت توکسیک پیدا می کند و ممکن است به حالت نیمه کما برود . علائم بیمار در چشم دو طرفه است.
عوارض خطرناک سینوزیت
اعصاب جمجمه ای سوم ، چهارم و ششم ارتباط نزدیکی با سینوس کاورنو دارند و در ترومبوز این سینوس درگیر می شوند . در ابتدا فلج انتخابی اعصاب چشمی ایجاد می شود بعبارت دیگر علائم فلج قدم به قدم و یا فقط در موارد خاصی رخ میدهد. این امر به افتراق ترومبوز سینوس کاورنو از سلولیت اربیت که در آن ایجاد افتالموپلژی کامل یک قاعده است کمک می کند . در نهایت هر دو چشم دچار بی حرکتی کامل ، ادم پلک و کموزیس می شوند . در صورت عدم تشخیص ، بیمار ممکن است در عرض ۴۸ تا ۷۲ ساعت بمیرد . علیرغم درمان کافی بیش از ۲۵ درصد بیماران می میرند .
درمان تجویز آنتی بیوتیک های داخل وریدی است . تجویز هپارین و استروئید ممکن است سبب بهتر شدن پیش آگهی شود . هموفیلوس آنفلوآنزا شایعترین ارگانیسم کشت داده شده در عوارض چشمی سینوزیت است . زیرا اکثر این عوارض در کودکان رخ می دهد . استافیلوکوک آرئوس و استرپتوکوک ها در آبسه بطور شایع یافت می شوند . تقریباً یک سوم تا یک دوم کشت های بعمل آمده در عوارض کاسه چشمی به علت مصرف آنتی بیوتیک ها و یا حضور بی هوازیها منفی گزارش می شوند .