اصفهان، بلوار دانشگاه

مــرکز ایران

031-4636

شنبه تا پنج شنبه

نوبت دهی اینترنتی

تجهیزات چشم پزشکی

تجهيزات چشم پزشکي به دو دسته تجهيزات چشم پزشکي اندازه گيري و تشخيصي و تجهيزات چشم پزشکي درماني تقسيم بندي مي شوند.
بعضي تجهيزات چشم پزشکي اندازه گيري و تشخيصي عبارتند از:
1. چارت اسنلن
2.پروژکتور چشمي
3.آفتالموسکوپ
4.رتينوسکوپ
5.اسليت لمپ
6.آنژيوگرافي
7.کراتومتر
8.توپوگرافي
9.پاکي متري
10.پريمتري
11.تونومتر
12.لنزومتر
13.بيومتري
14.Pentacam
15.OCT
بعضي از تجهيزات چشم پزشكي درماني عبارتند از :
1.ميکروسکوپ جراحي
2.فيکو- ويترکتومي
3.ليزر
4.ميکروکراتوم
در ادامه به معرفي مختصري از تجهيزات نام برده مي پردازيم.
چارت اسنلن
در تست بينايي، چشم پزشک با استفاده از چارت بينايي، ميزان بينايي شما را در مقايسه با افراد با ديد طبيعي مي سنجد. نمونه کلاسيک چارت بينايي، به چارت اسنلن Snellen مشهور است که توسط چشم پزشک آلماني هرمن اسنلن در سال 1960 طراحي شد. انواع مختلفي از چارت هاي بينايي اسنلن موجود است، اما عموما همه آن ها از 11 رديف از حروف بزرگ انگليسي تشکيل شده اند. بالاترين حرف تابلو شامل يک حرف )معمولا حرف E) است؛ اما ممکن است از ساير حروف انگليسي نيز استفاده شود. ساير رديف ها شامل حروفي است که تدريجا به طرف پايين کوچکتر مي شوند. در طي معاينه، چشم پزشک از شما مي خواهد که رديف با کوچکترين حروفي را که قادر به تشخيص هستيد، بخوانيد. اگر قادر به تشخيص پايين ترين رديف بوديد، حدت بينائيتان خيلي خوب است.
پروژکتور چشمي
پروژکتور چشمي وسيله اي در چشم پزشکي است که بيشتر براي بررسي سلامت قرنيه و عنبيه مورد استفاده قرار مي گيرد. اين دستگاه به صورت رو ميزي بوده و در مدل هاي مختلفي يافت مي شود.
آفتالموسکوپ
آفتالموسکوپ، وسيلهاي است که براي معاينه چشم استفاده ميشود. مهمترين مزيت استفاده از آن، تعيين سلامت رتين و محفظه ويتروس است. در بيماران مبتلا به سردرد، يافته ديسکهاي بينايي متورم يا ادم پاپيلا، علامت کليدي است و نشانه افزايش فشار داخل جمجمه به علل مختلفي مانند هيدروسفالي، افزايش فشار داخل جمجمهاي خوشخيم (سودوتومور سربري) يا تومورهاي مغزي ايجاد ميشوند.
در بيماران مبتلا به ديابت قندي؛ معاينه مرتب چشم توسط افتالموسکوپ (هر ۶ ماه تا يک سال، يک بار) براي غربالگري و تشخيص زودرس رتينوپاتي ديابتيک که از علل مهم از دست دادن بينايي است، لازم است. در هنگام استفاده از اين وسيله فرد مشاهده کننده مي توانند با شخص فاصله اي در حدود يک دست داشته باشد و تصوير معکوس شده توسط يک عدسي محدب مشاهده شود. مهم ترين مزيت استفاده از آن، تعيين سلامت رتين و محفظه ويتروس است. با اين وسيله معاينه کننده از طريق سوراخ مردمک مي تواند سطح شبکيه چشم و اجزاي آن را شامل بررسي عروق خوني– ديسک اپتيک يا سر عصب بينايي و ماکولا يا لکه زرد چشم را بررسي کند. به عبارت ديگر با اين وسيله بيماريهاي سطح خلفي چشم بررسي مي شود.
رتينوسکوپ
رتينوسکوپ ابزاري کمکي در چشم پزشکي تخصصي است. از جمله کاربردهاي رتينوسکوپ مي توان به کمک به تشخيص دوربيني، نزديک بيني، آستيگماتيزم و به طور کلي سنجش نيروي انکساري چشم اشاره کرد.
اسليت لمپ
از اين وسيله براي بررسي بيماري هاي سطح قدامي چشم استفاده مي شود. با اين وسيله معاينه کننده مي تواند اجزاي چشم شامل پلک ها – مجاري اشکي– ملتحمه -قرنيه- عدسي – زلاليه – زجاجيه و حتي با امکانات جانبي شبکيه را نيز بررسي کند. با اين وسيله طيف وسيعي از بيماري هاي اجزاي نام برده چشم را مي توان تشخيص داد. بيشتـريـن کـاربـرد ايـن وسيلـه تشخيـص کـدورت هـاي مـديـاهـاي شفـاف چشم مانند اختلالات قرنيه و آب مرواريد و حتي آب سياه است و در مدل هاي مختلف وجود دارد.

بیشتر بخوانید :

تومور شبکیه چشم در کودکان

اثرات ویروس کرونا بر چشم

آنژيوگرافي
براي انجام اين تست، تزريق Fluorescein به داخل وريد بازويي انجام مي گيرد و براي عکس برداري از قسمت عقبي چشم، از دوربين fundus استفاده مي شود. اين تست براي بررسي جريان خون شبکيه و کوروئيد استفاده مي شود. معمولا براي بررسي عروق شبکيه از فلئورسئين و براي بررسي عروق کوروئيدال و قسمت هاي عمقي تر، از ICG استفاده مي شود. آنژيوگرافي فلئورسئين بيشتر براي بررسي رتينوپاتي ديابتي، بيماري هاي انسدادي عروق مانند انسداد شريان يا وريد شبکيه و ارزيابي دژنرسانس wet ماکولا کاربرد دارد. ICG، براي بررسي خون درماکولا مانند نوع wet دژنرساس وابسته به سن استفاده مي شود. هر دو نوع ماده، عوارض بسيار کمي دارند و مي توان با اطمينان از آن ها استفاده کرد.
کــراتــومـتــر
وسـيـلـه اي است که متخصصان حـفـاظـت از چـشـم بـراي انـدازه گـيـري انـحنا و بازتاب سطح قدامي قرنيه از آن استفاده مي کنند. کراتومتر، که گاهي افتالمومتر نيز نـامـيـده مـيشـود، در ابـتـدا بـراي تـشـخـيـص آسـتـيـگـمـاتـيـسـم و تـعـيين درجه و درمان آسـتـيـگـمـاتيسم استفاده ميشد. کــراتــومـتــرهـاي امـروزي از سـنـسـورهـاي نـوري و تـکـنـولـوژي کـامـپـيـوتـري بـراي انـدازهگيـري تطبيـق و کنتراست قرنيه در برابر مقدارهاي از قبل تعيين شده استفاده ميکنند. مقدارهاي تعيين شده توسط کراتومتر، مقدارهاي “کراتومتريک” ناميده مي شوند و متخصصان حفاظت از چشم را قادر مي سازند که وجود و درجه آستيگماتيسم را تعيين کنند. همچنين يک کراتومتر بارها در پروسه هاي خاص عمل جراحي، براي کمک به جراح چشم استفاده مي شود. استفاده کننده کراتومتر يک چراغ LED به عنوان نقطه کانوني براي مريض و انکسار زوايا (منتها درجات) مناسب،آماده مي کند که جراح را قادر مي سازد در طي آب مرواريد و ديگر جراحي هاي اصلاحي چشم، برش هاي دقيقي ايجاد کند. همانگونه که کراتومتر با تکنولوژي تکامل مي يابد ساير ابزارها و جرياناتي که جهت حفاظت از چشم انجام مي شود نيز توسعه مي يابد. امروزه نه تنها بـراي متخصصـان حفـاظـت از چشـم تعييـن دليل اصلي مشکلات بينايي امکان پذير نيست، بلکه تصحيح بسياري از شرايط موثر بر سلامت بينايي و چشم از طريق جراحي نيز امکان پذير نيست.
توپوگرافي
توپوگرافي كه اصل لغت آن از منشا علم زمين شناسي گرفته شده به معناي نقشه بلندي و پستي هاي سطح قرنيه است. دستگاه توپوگرافي حلقه هاي نوراني بر سطح قرنيه مي تاباند كه دستگاه كامپيوتر همراه آن از روي بازتاب شكل اين حلقه ها به قدرت انكساري قرنيه در نقاط مختلف آن پي مي برد. قدرت هاي مختلف سطح قرنيه به صورت رنگهاي مختلف طراحي و مشخص مي شود كه باعث سهولت در تشخيص بيماري هاي مختلف قرنيه مي شود. انجام توپوگرافي قبل از عمل براي آن است كه بيماري هاي مختلف به خصوص اگر آستيگماتيسم نامنظم يا قوز قرنيه وجود داشته باشد تشخيص داده شود.
پاکي متري
پاکي متري روشي است که در آن با استفاده از امواج مافوق صوت ضخامت قرنيه اندازه گرفته مي شود. پاکي متري يک اقدام اساسي و اصلي قبل از انجام جراحي هاي عيوب انکساري مانند ليزيک است زيرا در اين قبيل جراحي ها قسمتي از بافت قرنيه برداشته مي شود.
پريمتري
پريمتري (Perimetry) از دو واژه Peri به معني اطراف و Metery که به معني اندازه گيري است تشکيل شده است و در کل به معناي اندازه گيري و ترسيم ميدان بينايي فرد است. به کمک روش پريمترى اختلال ميدان ديد ناشى از بيمارىهاى شبکيه، عصب بينائى و مسير بينائى داخل جمجمهاى را تشخيص داده و پيگيرى مىکنند. بايد توجه داشت که اين آزمون به پاسخهاى فرد وابسته است. روشهاي انجام پريمتري متفاوت است. در روش پريمتري استاتيک (ثابت) ابتدا يک نور ضعيف را در محلي خاص نشان ميدهند، اگر ديده نشد، بدون حرکت دادن محل نور، شدت نور را افزايش ميدهند تا اينکه فرد آن را ببيند. اين را آستانه آن محل ميگويند. اين کار را در نقاط مختلف تکرار کرده و حساسيت نوري نقاط مختلف را با هم مقايسه ميکنند. در روش پريمتري کينتيک (متحرک)، شـئ آزمودني (با اندازه و روشني ثابت) را در محورهاي مختلف از محيط به مرکز ميدان ديد ميآورند تا اينکه در هر محور فرد آن را ببيند. اين نقاط سر حد بينايي را به هم وصل ميکنند تا يک ايزوپتر (lsopter) بهدست آيد (در داخل ايزوپتر، آن هدف را ميتوان ديد و در خارج آن نمي توان ديد). هر چه ايزوپتر بزرگتر باشد، ميدان ديد بهتر است. هر چه روشنايي شئ آزمون بيشتر باشد و اندازه شئ آزمون بزرگتر باشد، ايزوپتر ترسيمي براي آن شئ بزرگتر است. روش ديگر، صفحه مماسي (Tangent Screen) است. صفحه مماسي ساده ترين وسيله پريمتري است. در اين روش از سنجاقهاي سفيد روي يک چوب سياه استفاده ميشود که در برابر يک صفحه سياه نشان داده ميشوند. اين روش 30 درجه مرکزي ميدان بينايي را بررسي ميکند. در روش پريمتر گولدمن ، بيمار در برابر نيمکره سفيد توخالي مينشيند و سپس ميدان ديد او توسط نقاط نوراني که شدت و اندازه آنها قابل تنظيم است، به هر دو روش استاتيک و کينتيک بررسي و ترسيم ميشود. همچنين در روش پريمترهاي خودکار کامپيوتري، به کمک کامپيوتر حساسيت آستانه هر نقطه از ميدان ديد (پريمتري استاتيک) را به دقت به صورت اعدادي مشخص ميکنند. اين دستگاه ميتواند پريمتري بيمار را بهصورت نمودارهايي که حاصل اتصال نقاط مشابه (از نظر حساسيت) به هم است، نشان دهد و همچنين نتيجه پريمتري بيمار را در حافظه خود نگه دارد.

تونومتر
به وسيله اين دستگاه قادر خواهيم بود فشار کره چشم را اندازه گيري کنيم. فشار بالاي چشم باعث بروز بيماري به اسم گلوکوما يا همان آب سياه مي شود که اگر درمان نشود منجر به آسيب ديدن ديد فرد و در نهايت کوري مي شود. بدين منظور پيشنهاد مي شود که همه افراد بالاي ۴۰ سال هر ۳ يا ۵ سال براي جلوگيري از بروز بيماري گلوکوما مورد آزمايش قرار بگيرند.
لنزمتر
لنزمتر دستگاهي است که به وسيله آن، توان، محور و مقدار منشور يک عدسي تعيين مي شود و يکي از وسايل ضروري هر مؤسسه عينک سازي است و در مدل هاي گوناگون يا با نام هاي تجاري از قبيل : لنزومتر، ورتومتر، اولي متر، رفراکسيونومتر، فوکومتر يافت مي شود و در يک تعريف کلي مي توان گفت: اين گونه لنزمتر هاي دستي، داراي حدودا يک صد و پنجاه قطعه مکانيکي با عملکردها و حساسيت هاي مختلف و تقريبا داراي پانزده عنصر اپتيکي که شامل عدسي هايي با ضريب شکست هاي بسيارحساس و آينه انعکاسي، خط کش مدرج و حدود چهار عدد شيشه رتيکول بسيار دقيق باشند و در بعضي از لنزمتر هاي جديد، مقدار درصد جذب اشعه ماوراء بنفش(UV) و عدد آبهي ( Abbe) عدسي را هم مي توان مشاهده نمود. بعضي از لنزمتر ها، اتوماتيک و ديجيتالي هستند و توان عدسي به صورت پرينت(چاپ شده) از دستگاه خارج مي شود و از ± 0.12 الي± 30.0 ديوپتر را مي توان اندازه گيري کرد. در بعضي از لنزمترها، توان عدسي از داخل و بعضي ديگر از بيرون خوانده مي شود. از انواع ديگر اين دستگاه، مي توان از لنزمترهاي تلويزيوني نام برد که صفحه نمايشگر تعيين محور و توان عدسي از بيرون قابل رؤيت است. بعضي ديگر، دستي هستند که نوع دستي آن بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد.
بيومتري
بيومتري يک قدم اساسي قبل از جراحي کاتاراکت است.هدف بيومتري توانايي انتخاب دقيق لنزي است که براي هر يا بيمار خاص گرفته مي شود. انجام بيومتري قبل از هر عمل کاتاراکت لازم و نيازمند مهارت است و چشم پزشکان بايستي با نحوه انجام آن آشنا باشند. دقت اندازه گيري بيومتري نيز براي جراح بسيار مهم است تا نتايج به دست آمده قابل اعتماد باشد و توسط يک سري علل مثلا مشکلات دستگاه يا تکنيک اندازه گيري ضعيف مخدوش نشود.
پنتاکم
پنتاکم يک دستگاه تشخيصي است که براي اندازه گيري و معاينه سگمان قدامي چشم طراحي شده است. اين دستگاه تصاويري از قسمت قدامي چشم ثبت ميکند که شامل قرنيه، مردمک، اتاق قدامي و لنز است. اين دستگاه که بسيار پيشرفته است، توپوگرافي قرنيه را اندازهگيري کرده و قادر به تشخيص قوز قرنيه است. دادههاي آن در عمل جراحي ليزيک استفاده مي شود.
از اين دستگاه جهت ارزيابي شکل قرنيه، آناليز وضعيت لنز (کريستالين لنز کدر شده)، آناليز زاويه اتاق قدامي، آناليز عمق اتاق قدامي، آناليز حجم اتاق قدامي، آناليز حرارتهاي کورتيکال خلفي و قدامي، آناليز محل کاتالکتها و ضخامت قرنيه استفاده ميشود.
OCT
Optical Coherence Tomography يا OCT براي ارزيابي دقيق اختلالات ماکولا بسيار ارزشمند است. قبل و بعد از عمل جراحي کاتاراکت انجام اين تست ضروري است؛ چرا که پيش آگهي وضع بيمار قبل از عمل لازم است و ضمنا براي بررسي علل ناکامل بودن ديد بيمار يک هفته بعد از عمل کمک مي کند تا از وضعيت ماکولا مطمئن شويم چرا که از اختلالات لايه هاي مختلف شبکيه و کوروئيد که ممکن است در ديد بيمار تاثير داشته باشد ما را مطلع مي سازد.
دستگاه اسپكولار ميكروسكوپ
(specular microscope) از اين دستگاه جهت شمارش سلول هاي آندوتليال قرنيه استفاده مي شود. اطلاع از وضعيت اين سلولها جهت انجام هر گونه عمل جراحي داخل چشمي مفيد و گاهي ضروري است.
فيکو- ويترکتومي
اين دستگاه قادر به انجام اعمال جراحي کاتاراکت به روش فيکو، عمل جراحي سگمان خلفي، ويترکتومي عميق با تزريق گاز و سيليکون و خارج نمودن هسته عدسي از داخل ويتره توسط هندپيس متصل به دستگاه است. با اين دستگاه جراح قادر است حتي عدسي هاي متراکم که با دستگاه هاي ديگر به راحتي قابل برداشتن نيستند يا همراه با عوارض جدي هستند خارج کرده و به اصلاح ديد بيمار کمک کند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به بالای صفحه بردن